Nikola Tesla unifikimin simbolizon njė forcė dhe frymėzim pėr tė gjithė popujve nė emėr tė paqes dhe tė shkencės. Ai ishte njė vizionar i vėrtetė shumė mė pėrpara contemporaries e tij nė fushėn e zhvillimit shkencor. Shtetit tė New York dhe shumė shtete tė tjera nė SHBA shpallur Kor 10, Tesla-vjetorit tė Ditės Nikola Tesla.
Shumė Shtetet e Bashkuara tė Amerikės Congressmen dha fjalime nė Dhomėn e Pėrfaqėsuesve nė 10 korrik, 1990 festimit tė 134. Vjetorin e shkencėtarit-sajues Nikola Tesla. Senatori Levine nga Michigan foli nė tė senatit tė SHBA nė tė njėjtin rast.
Rruga shenjė "Nikola Tesla Corner" kohėt e fundit u vendosen nė cep tė dhe tė 40. Street 6. Avenue nė Manhatan. Nuk ėshtė njė foto tė madhe nė Tesla Statuja e Lirisė Muzeu. Shkencė e Liberty Center nė Jersey City, New Jersey-it ka njė e pėrditshme e shkencės demonstrim Tesla serpentinė krijimin e njė milion volts e energjisė elektrike para spektatorėve sytė. Shumė libra janė shkruar rreth Tesla: shkapėrdar gjeniale: The Life of Nikola Tesla nga John J. O'Neill dhe Margaret Ēeni Libri Tesla: Njeriu nga Koha ka kontribuar nė mėnyrė tė konsiderueshme nė emėr tė tij. Njė film dokumentar Nikola Tesla, i gjeniale Kush Lit Botėrore, prodhuar nga Tesla Memorial Society and Nikola Tesla Muzeu nė Beograd, e fshehtė e Nikola Tesla (Orson Welles), BBC Film Masters jonosferė e tjera janė mė tė mėdha pėr nder tė gjeniale .
Nikola Tesla lindi mė 10 korrik, 1856 nė Smiljan, Lika, i cili atėherė ishte pjesė e Perandorisė Austo-hungareze, rajoni e Kroacisė. Babai i tij, Milutin Tesla ishte njė prifti ortodoks serb dhe nėnėn e tij Djuka Mandiē ishte njė shpikės nė tė drejtėn e saj shtėpiake. Tesla studiuar nė reale, Karlstadt nė 1873, tė Institutit Politeknik nė Grac, Austri dhe nė Universitetin e Pragės. Nė fillim, ai synon tė specializuar nė fizikė dhe matematikė, por ai u bė mė shpejt qė tė jetė i hipnotizuar me energji elektrike. Ai filloi karrierėn e tij si njė inxhinier elektrik me njė kompani tė telefonit nė Budapest nė 1881. Ajo ishte aty, si Tesla ishte me njė mik qė ecin nėpėr parkun e qytetit se bishtnues zgjidhje pėr presidencėn e rradhės sė flashed fushe magnetike nėpėr mendjen e tij. Me njė bastun, ai tėrhoqi njė diagram nė rėrė si struci e tij pėr tė shpjeguar mik parimin e induksion motorike. Para se tė shkoni nė Amerikė, Tesla bashkua Continental Edison Company nė Paris, ku ai i projektuar dynamos. Ndėrsa nė Strassbourg nė 1883, ai privatisht ndėrtuar njė prototip tė induksion motorike dhe kandidoi atė me sukses. E pamundur tė interesit dikush nė Evropė nė promovimin e kėsaj pajisje radikale, Tesla pranoi njė ofertė pėr tė punuar pėr Thomas Edison nė Nju Jork. Fėmijėrinė e tij ishte ėndėrr pėr tė ardhur nė Amerikė pėr tė shfrytėzuar pushtetin e Niagara Falls.
Young Nikola Tesla erdhi nė Shtetet e Bashkuara nė 1884 me njė letėr nga futja Charles Thomas Edison tė Batchelor: "Unė e di dy burra tė madh," shkruante Batchelor, "ėshtė njė tjetėr ju dhe kjo ėshtė djalė i ri." Tesla i kaloi 59 vitet e jetės sė tij produktive qė jetojnė nė New York. Tesla vendosur rreth pėrmirėsimit Edison e linjės tė dynamos ndėrsa punonte nė laborator nė Edison i New Jersey-it. Ajo ishte kėtu se sipas mendimit tė tij divergjenca me Edison mbi rrymė e vazhdueshme kundrejt alternating aktuale filloi. Kjo mosmarrėveshje climaxed nė luftė e rrymave si Edison luftuan humbur njė betejė pėr tė mbrojtur investimet e tij nė rrymė e vazhdueshme e pajisjeve dhe lehtėsirave.
Tesla vuri nė dukje se joefikasiteti i Edison e drejtpėrdrejtė tė tanishėm powerhouses elektrike qė janė ndėrtuar dhe dorėheqjen e Atlantikut bregdet. I fshehtė, ai ndjeu, vė nė pėrdorimin e alternating aktuale, sepse tė gjitha energjitė e tij pėr tė qenė ciklike. Pse tė mos i ndėrtuar gjeneratorė qė do tė dėrgojė tė energjisė elektrike pėrgjatė linjave tė shpėrndarjes sė pari nė njė mėnyrė, se sa njė tjetėr, nė shumė duke pėrdorur valėt e polyphase parim?
Edison e LLAMPAT ishin tė dobėt dhe joefikas kur furnizohet nga rrymė e vazhdueshme. Ky sistem ka njė disavantazh tė ashpra nė atė qė nuk mund tė transportohen mė shumė se dy kilometra, pėr shkak tė pamundėsisė sė saj pėr tė rritur tension tė lartė tė niveleve tė nevojshme pėr tė gjatė transmetimit nė distancė. Rrjedhimisht, njė rrymė e vazhdueshme tė energjisė stacion ishte e nevojshme nė intervale dy milje.
Rrjedhat aktuale e drejtpėrdrejtė tė vazhdueshme nė njė drejtim; alternating aktuale ndryshimet drejtim 50 ose 60 herė nė tė dytė dhe mund tė ndryshojnė pėr tė rritur nivelet voltazh tė lartė, humbja e pushtetit minimizuar nėpėr distanca tė mėdha. E ardhmja i takon alternating aktuale.
Nikola Tesla polyphase zhvilluar alternating gjeneratorė tė sistemit tė tanishėm, motorėt dhe transformatorėve dhe mbajtur 40 themelore SHBA patentave nė sistem, e cila George Westinghouse blerė, e vendosur pėr tė Amerikės pėr furnizim me sistemin Tesla. Edison nuk duan tė humbasin DC perandorinė e tij, dhe njė luftė tė ashpėr pasuan. Kjo ishte lufta e ndėrmjet rrymave AC dhe DC. Tesla-Westinghouse pėrfundimisht tė dalė fitimtar sepse AC ishte njė teknologji tė lartė. Ajo ishte njė luftė fitoi pėr pėrparimin e tė dy Amerikė dhe nė botė.
Tesla futur motorėt e tij dhe nė sistemet elektrike klasike letėr, "njė sistem tė ri tė Alternating aktual dhe transformatorėve Motors" tė cilin ai e mbajti para Institutit Amerikan i Inxhinierėve elektrike nė 1888. Njė nga mė tė impresionuar ishte sipėrmarrės dhe sajues George Westinghouse. Njė ditė ai vizitoi Tesla e laboratorike dhe ishte i habitur me atė qė pa. Tesla kishte ndėrtoi njė model polyphase sistemi i pėrbėrė nga njė alternating aktuale dinamo, hap pas hapi dhe lart-poshtė dhe transformatorėve AC motorike nė anėn tjetėr. I pėrkryer qė midis Tesla dhe Westinghouse mbarėkombėtare pėr pėrdorimin e energjisė elektrike nė Amerikė kishte filluar.
Nė shkurt 1882, tė zbuluar Tesla presidencėn e rradhės sė fushėn magnetike, njė parim themelor nė fizikė dhe nė bazė tė pothuajse tė gjitha pajisjet qė pėrdorin alternating aktuale. Tesla brilliantly adaptuar parimin e rradhės fushe magnetike pėr ndėrtimin e tanishme alternating induksion polyphase motor dhe tė sistemit pėr prodhimin, transmetimin, shpėrndarjen dhe pėrdorimin e energjisė elektrike.
Tesla's AC induksion motor ėshtė pėrdorur gjerėsisht nė gjithė botėn nė industrinė
dhe aparateve shtėpiake. Ai filloi tė revolucionit industrial nė kthehem nga
shekull. Energjia elektrike sot ėshtė e gjeneruara tė transmetueshme dhe tė konvertohet mekanik
pushtet me anė tė tij shpikje. Tesla mė i madh i tij ėshtė arritja polyphase
alternating sistemit tė tanishėm, e cila sot ėshtė e ndriēimit tė gjithė globin.
Tesla i habitur botė duke demonstruar. wonders e alternating aktuale e energjisė elektrike nė Botėror kolumbian ekspozitės, nė Ēikago nė 1893. Alternating aktuale nė pushtet u bė standardit tė shekullit tė 20. Kjo arritje e ndryshuar nė botė. Ai synon tė parė hidroelektrik powerplant nė Niagara Falls nė 1895, i cili ishte i fundit fitoren e alternating aktuale. Arritja u mbuluar gjerėsisht nė botė pėr shtyp, dhe Tesla u vlerėsua si njė hero tė gjerė botėror. Mbreti Nikolla i Malit tė Zi me atė conferred urdhėrin e Danilo.
Tesla ishte njė pionier nė shumė fusha. Serpentinė e Tesla, tė cilin ai e shpik nė 1891, ėshtė pėrdorur gjerėsisht sot nė radio dhe televizion pėrcakton dhe pajisje tė tjera elektronike. Ky vit shėnon edhe datėn e Tesla Shtetet e Bashkuara tė Amerikės e shtetėsisė. Alternating tij aktuale induksion motor ėshtė konsideruar si njė nga dhjetė mė tė mėdha zbulimet e tė gjithė kohės. Ndėr zbulimet e tij janė tė lehta fluoreshente, laser trare, komunikimet pa tel, wireless e transmetimit tė energjisė elektrike, kontrollit tė largėt, robotics, Tesla i turbines dhe vertikale ik aeroplani. Tesla ėshtė babai i radio dhe transmetimet sisteme moderne elektrike. Ai e regjistruar mbi 700 patenta nė mbarė botėn. Vizionin e tij pėrfshinin shfrytėzimin e energjisė diellore dhe tė pushtetit tė detit. Ai parashikon ndėrplanetar komunikimit dhe satellites.
Shekulli i botuar Magazine Tesla e parimeve tė telegraphy pa telave, popularizing shkencore dhėnė ligjėrata para Franklin Instituti nė shkurt 1893.
Elektrike Rishikimi i publikuar nė 1896-X rrezet e njė njeriu, e bėrė nga Tesla, me rreze X tubes e tij design. Ata u shfaqėn nė tė njėjtėn kohė kur rėntgen njoftoi zbulimin e tij rreze iks. Tesla kurrė nuk u pėrpoq pėr tė shpallur prioritet. Rėntgen uroi Tesla e tij mbi tė sofistikuara me rreze X pictures, dhe Tesla edhe shkroi rėntgen emrin nė njė nga filmat e tij. Ai eksperimentuar me shadowgraphs tė ngjashme me ato qė ishin mė vonė qė do tė pėrdoren nga Wilhelm Rontgen kur ai zbuloi rreze rėntgen nė 1895. Tesla e panumėrt eksperimente pėrfshirė punėn pėr njė llambė butonin karbonit, mbi fuqinė e rezonancė elektrike, dhe pėr lloje tė ndryshme tė dritės. Tesla shpiku e posaēme tė cilat vakum tubet emetuara dritėn qė do tė pėrdoret nė fotografisė.
Tė gjerėsia e tij shpikje ėshtė demonstruar nga patentat e tij pėr njė turbinė me avull bladeless bazuar nė njė spirale e rrjedhjes parim. Tesla patented gjithashtu njė pompė e projektimit pėr tė vepruar nė temperatura tejet tė larta.
Nikola Tesla patented the basic system of radio in 1896. I tij i botuar skematike diagramet e pėrshkruar tė gjithė elementėt bazė tė radio transmetues i cili mė vonė ėshtė pėrdorur nga Marconi.
Shumė Shtetet e Bashkuara tė Amerikės Congressmen dha fjalime nė Dhomėn e Pėrfaqėsuesve nė 10 korrik, 1990 festimit tė 134. Vjetorin e shkencėtarit-sajues Nikola Tesla. Senatori Levine nga Michigan foli nė tė senatit tė SHBA nė tė njėjtin rast.
Rruga shenjė "Nikola Tesla Corner" kohėt e fundit u vendosen nė cep tė dhe tė 40. Street 6. Avenue nė Manhatan. Nuk ėshtė njė foto tė madhe nė Tesla Statuja e Lirisė Muzeu. Shkencė e Liberty Center nė Jersey City, New Jersey-it ka njė e pėrditshme e shkencės demonstrim Tesla serpentinė krijimin e njė milion volts e energjisė elektrike para spektatorėve sytė. Shumė libra janė shkruar rreth Tesla: shkapėrdar gjeniale: The Life of Nikola Tesla nga John J. O'Neill dhe Margaret Ēeni Libri Tesla: Njeriu nga Koha ka kontribuar nė mėnyrė tė konsiderueshme nė emėr tė tij. Njė film dokumentar Nikola Tesla, i gjeniale Kush Lit Botėrore, prodhuar nga Tesla Memorial Society and Nikola Tesla Muzeu nė Beograd, e fshehtė e Nikola Tesla (Orson Welles), BBC Film Masters jonosferė e tjera janė mė tė mėdha pėr nder tė gjeniale .
Nikola Tesla lindi mė 10 korrik, 1856 nė Smiljan, Lika, i cili atėherė ishte pjesė e Perandorisė Austo-hungareze, rajoni e Kroacisė. Babai i tij, Milutin Tesla ishte njė prifti ortodoks serb dhe nėnėn e tij Djuka Mandiē ishte njė shpikės nė tė drejtėn e saj shtėpiake. Tesla studiuar nė reale, Karlstadt nė 1873, tė Institutit Politeknik nė Grac, Austri dhe nė Universitetin e Pragės. Nė fillim, ai synon tė specializuar nė fizikė dhe matematikė, por ai u bė mė shpejt qė tė jetė i hipnotizuar me energji elektrike. Ai filloi karrierėn e tij si njė inxhinier elektrik me njė kompani tė telefonit nė Budapest nė 1881. Ajo ishte aty, si Tesla ishte me njė mik qė ecin nėpėr parkun e qytetit se bishtnues zgjidhje pėr presidencėn e rradhės sė flashed fushe magnetike nėpėr mendjen e tij. Me njė bastun, ai tėrhoqi njė diagram nė rėrė si struci e tij pėr tė shpjeguar mik parimin e induksion motorike. Para se tė shkoni nė Amerikė, Tesla bashkua Continental Edison Company nė Paris, ku ai i projektuar dynamos. Ndėrsa nė Strassbourg nė 1883, ai privatisht ndėrtuar njė prototip tė induksion motorike dhe kandidoi atė me sukses. E pamundur tė interesit dikush nė Evropė nė promovimin e kėsaj pajisje radikale, Tesla pranoi njė ofertė pėr tė punuar pėr Thomas Edison nė Nju Jork. Fėmijėrinė e tij ishte ėndėrr pėr tė ardhur nė Amerikė pėr tė shfrytėzuar pushtetin e Niagara Falls.
Young Nikola Tesla erdhi nė Shtetet e Bashkuara nė 1884 me njė letėr nga futja Charles Thomas Edison tė Batchelor: "Unė e di dy burra tė madh," shkruante Batchelor, "ėshtė njė tjetėr ju dhe kjo ėshtė djalė i ri." Tesla i kaloi 59 vitet e jetės sė tij produktive qė jetojnė nė New York. Tesla vendosur rreth pėrmirėsimit Edison e linjės tė dynamos ndėrsa punonte nė laborator nė Edison i New Jersey-it. Ajo ishte kėtu se sipas mendimit tė tij divergjenca me Edison mbi rrymė e vazhdueshme kundrejt alternating aktuale filloi. Kjo mosmarrėveshje climaxed nė luftė e rrymave si Edison luftuan humbur njė betejė pėr tė mbrojtur investimet e tij nė rrymė e vazhdueshme e pajisjeve dhe lehtėsirave.
Tesla vuri nė dukje se joefikasiteti i Edison e drejtpėrdrejtė tė tanishėm powerhouses elektrike qė janė ndėrtuar dhe dorėheqjen e Atlantikut bregdet. I fshehtė, ai ndjeu, vė nė pėrdorimin e alternating aktuale, sepse tė gjitha energjitė e tij pėr tė qenė ciklike. Pse tė mos i ndėrtuar gjeneratorė qė do tė dėrgojė tė energjisė elektrike pėrgjatė linjave tė shpėrndarjes sė pari nė njė mėnyrė, se sa njė tjetėr, nė shumė duke pėrdorur valėt e polyphase parim?
Edison e LLAMPAT ishin tė dobėt dhe joefikas kur furnizohet nga rrymė e vazhdueshme. Ky sistem ka njė disavantazh tė ashpra nė atė qė nuk mund tė transportohen mė shumė se dy kilometra, pėr shkak tė pamundėsisė sė saj pėr tė rritur tension tė lartė tė niveleve tė nevojshme pėr tė gjatė transmetimit nė distancė. Rrjedhimisht, njė rrymė e vazhdueshme tė energjisė stacion ishte e nevojshme nė intervale dy milje.
Rrjedhat aktuale e drejtpėrdrejtė tė vazhdueshme nė njė drejtim; alternating aktuale ndryshimet drejtim 50 ose 60 herė nė tė dytė dhe mund tė ndryshojnė pėr tė rritur nivelet voltazh tė lartė, humbja e pushtetit minimizuar nėpėr distanca tė mėdha. E ardhmja i takon alternating aktuale.
Nikola Tesla polyphase zhvilluar alternating gjeneratorė tė sistemit tė tanishėm, motorėt dhe transformatorėve dhe mbajtur 40 themelore SHBA patentave nė sistem, e cila George Westinghouse blerė, e vendosur pėr tė Amerikės pėr furnizim me sistemin Tesla. Edison nuk duan tė humbasin DC perandorinė e tij, dhe njė luftė tė ashpėr pasuan. Kjo ishte lufta e ndėrmjet rrymave AC dhe DC. Tesla-Westinghouse pėrfundimisht tė dalė fitimtar sepse AC ishte njė teknologji tė lartė. Ajo ishte njė luftė fitoi pėr pėrparimin e tė dy Amerikė dhe nė botė.
Tesla futur motorėt e tij dhe nė sistemet elektrike klasike letėr, "njė sistem tė ri tė Alternating aktual dhe transformatorėve Motors" tė cilin ai e mbajti para Institutit Amerikan i Inxhinierėve elektrike nė 1888. Njė nga mė tė impresionuar ishte sipėrmarrės dhe sajues George Westinghouse. Njė ditė ai vizitoi Tesla e laboratorike dhe ishte i habitur me atė qė pa. Tesla kishte ndėrtoi njė model polyphase sistemi i pėrbėrė nga njė alternating aktuale dinamo, hap pas hapi dhe lart-poshtė dhe transformatorėve AC motorike nė anėn tjetėr. I pėrkryer qė midis Tesla dhe Westinghouse mbarėkombėtare pėr pėrdorimin e energjisė elektrike nė Amerikė kishte filluar.
Nė shkurt 1882, tė zbuluar Tesla presidencėn e rradhės sė fushėn magnetike, njė parim themelor nė fizikė dhe nė bazė tė pothuajse tė gjitha pajisjet qė pėrdorin alternating aktuale. Tesla brilliantly adaptuar parimin e rradhės fushe magnetike pėr ndėrtimin e tanishme alternating induksion polyphase motor dhe tė sistemit pėr prodhimin, transmetimin, shpėrndarjen dhe pėrdorimin e energjisė elektrike.
Tesla's AC induksion motor ėshtė pėrdorur gjerėsisht nė gjithė botėn nė industrinė
dhe aparateve shtėpiake. Ai filloi tė revolucionit industrial nė kthehem nga
shekull. Energjia elektrike sot ėshtė e gjeneruara tė transmetueshme dhe tė konvertohet mekanik
pushtet me anė tė tij shpikje. Tesla mė i madh i tij ėshtė arritja polyphase
alternating sistemit tė tanishėm, e cila sot ėshtė e ndriēimit tė gjithė globin.
Tesla i habitur botė duke demonstruar. wonders e alternating aktuale e energjisė elektrike nė Botėror kolumbian ekspozitės, nė Ēikago nė 1893. Alternating aktuale nė pushtet u bė standardit tė shekullit tė 20. Kjo arritje e ndryshuar nė botė. Ai synon tė parė hidroelektrik powerplant nė Niagara Falls nė 1895, i cili ishte i fundit fitoren e alternating aktuale. Arritja u mbuluar gjerėsisht nė botė pėr shtyp, dhe Tesla u vlerėsua si njė hero tė gjerė botėror. Mbreti Nikolla i Malit tė Zi me atė conferred urdhėrin e Danilo.
Tesla ishte njė pionier nė shumė fusha. Serpentinė e Tesla, tė cilin ai e shpik nė 1891, ėshtė pėrdorur gjerėsisht sot nė radio dhe televizion pėrcakton dhe pajisje tė tjera elektronike. Ky vit shėnon edhe datėn e Tesla Shtetet e Bashkuara tė Amerikės e shtetėsisė. Alternating tij aktuale induksion motor ėshtė konsideruar si njė nga dhjetė mė tė mėdha zbulimet e tė gjithė kohės. Ndėr zbulimet e tij janė tė lehta fluoreshente, laser trare, komunikimet pa tel, wireless e transmetimit tė energjisė elektrike, kontrollit tė largėt, robotics, Tesla i turbines dhe vertikale ik aeroplani. Tesla ėshtė babai i radio dhe transmetimet sisteme moderne elektrike. Ai e regjistruar mbi 700 patenta nė mbarė botėn. Vizionin e tij pėrfshinin shfrytėzimin e energjisė diellore dhe tė pushtetit tė detit. Ai parashikon ndėrplanetar komunikimit dhe satellites.
Shekulli i botuar Magazine Tesla e parimeve tė telegraphy pa telave, popularizing shkencore dhėnė ligjėrata para Franklin Instituti nė shkurt 1893.
Elektrike Rishikimi i publikuar nė 1896-X rrezet e njė njeriu, e bėrė nga Tesla, me rreze X tubes e tij design. Ata u shfaqėn nė tė njėjtėn kohė kur rėntgen njoftoi zbulimin e tij rreze iks. Tesla kurrė nuk u pėrpoq pėr tė shpallur prioritet. Rėntgen uroi Tesla e tij mbi tė sofistikuara me rreze X pictures, dhe Tesla edhe shkroi rėntgen emrin nė njė nga filmat e tij. Ai eksperimentuar me shadowgraphs tė ngjashme me ato qė ishin mė vonė qė do tė pėrdoren nga Wilhelm Rontgen kur ai zbuloi rreze rėntgen nė 1895. Tesla e panumėrt eksperimente pėrfshirė punėn pėr njė llambė butonin karbonit, mbi fuqinė e rezonancė elektrike, dhe pėr lloje tė ndryshme tė dritės. Tesla shpiku e posaēme tė cilat vakum tubet emetuara dritėn qė do tė pėrdoret nė fotografisė.
Tė gjerėsia e tij shpikje ėshtė demonstruar nga patentat e tij pėr njė turbinė me avull bladeless bazuar nė njė spirale e rrjedhjes parim. Tesla patented gjithashtu njė pompė e projektimit pėr tė vepruar nė temperatura tejet tė larta.
Nikola Tesla patented the basic system of radio in 1896. I tij i botuar skematike diagramet e pėrshkruar tė gjithė elementėt bazė tė radio transmetues i cili mė vonė ėshtė pėrdorur nga Marconi.